Türkiye siyaseti tarih boyunca çalkantılara sahne oldu.
Darbeler, iç karışıklıklar, siyasi ve ekonomik krizler…
Bunlar arasında ise en dikkat çeken, en sembolik olanı 19 Şubat 2001’de yaşandı…
Türkiye’nin, tarihinin en büyük ekonomik krizlerinden birine maruz kalmasını tetikleyen Anayasa Kitapçığı olayının tam da bugün yıl dönümü.
24 yıl önce bugün ülke büyük bir kriz uçurumunun dibine itildi.
MGK’DA ANAYASA KİTAPÇIĞI KRİZİ
O tarihte gerçekleştirilen Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısı bu tarihi gelişmenin ilk adımıydı.
Çankaya Köşkü’nde yapılan toplantıda dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, yine dönemin Başbakanı Bülent Ecevit ile tartıştı.
Sezer, tarihe geçecek hareketini işte bu toplantıda hayata geçirdi. Sezer, Ecevit’e anayasaya müdahale sebebiyle anayasa kitapçığını fırlattı.
Olay hükümet ortaklarıyla birlikte kameraların karşısına geçen Ecevit tarafından kamuoyuna duyuruldu.
“TERBİYE DIŞI ÜSLUPLA AĞIR İTHAMLARDA BULUNDU”
Ecevit o tarihe geçen anlarda mikrofonlara şu ifadelerle konuştu:
Bugün son derece üzücü bir olay oldu. MGK toplantısı açılışında sayın Cumhurbaşkanı söz alarak, son derece de terbiye dışı bir üslupla bana ağır ithamlarda bulundu.
KİTAPÇIK KRİZİNDEN SONRA FAİZLER BİR GECEDE FIRLADI
Bu tarihi olay Türk halkını siyasi ve ekonomik bir darboğaza itti. Yaşananları takiben bir gecede faizler tavan yaptı, yatırımcılar ülkeyi terk etti, hükümet düştü…
Borsa ilk gün yüzde 14,6, üç gün içinde ise 29,3 değer kaybetti. Repo faizleri yüzde 760’a, ardından da yüzde 7 bin 500’e tırmandı. Merkez Bankasından, 7,6 milyar dolarlık döviz çıkışı oldu. Türkiye 2001 yılında yüzde 5,7 küçülürken, enflasyon oranı yüzde 88’i aştı.
EKONOMİ ALTÜST OLDU
Krizin ilerleyen dönemlerinde Türkiye, “sabit döviz kuru” sistemini terk ederek dalgalı kura geçti. Kriz öncesi eski parayla 623 bin lira olan 1 dolar, 1 milyon 225 bin liraya tırmandı.
İç borçlanmanın ortalama vadesi, 410 günden 148 güne düştü. Kredi kartlarında aylık faizler, yüzde 60’lara kadar tırmandı. İşsizlik oranı 2000 yılında yüzde 6,5 iken 2001 yılında yüzde 8,5’e, 2002’de 10,3’e yükseldi.
KEMAL DERVİŞ DÖNEMİ BAŞLADI
Standart and Poor’s, Türkiye’nin kredi notunu düşürürken, mart ayında Kemal Derviş, ekonomiden sorumlu devlet bakanı olarak kabineye girdi. Bankalara el koyma süreci, bu dönemde de devam etti. Ekonomideki sıkıntıya bağlı olarak büyük esnaf eylemleri başladı.
Hükümet tarafından, krizin etkilerini ortadan kaldırmak için “Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı” açıklandı. Merkez Bankasına özerklik getiren yasa ile Bankacılık Yasası bu dönemde Meclisten geçti. Türkiye, 20 milyon liralık banknotla tanıştı. İlerleyen dönemde pek çok bakan ve bürokrat görevlerinden istifa etti.
DSP, MHP VE ANAP BARAJ ALTINDA KALDI
3 Kasım 2002’de yapılan seçimlerde, AK Parti tek başına iktidara geldi. Krizin yaşandığı dönemde koalisyonda bulunan DSP, MHP ve ANAP ise Meclis dışında kaldı.
Kaynak: www.ensonhaber.com
