Türkiye, 1952’den bu yana NATO’nun geniş coğrafyadaki misyonlarına etkin katkılar sağlayarak, İttifak içinde güçlü ve stratejik öneme sahip ülkelerden biri olmayı sürdürüyor. Sahip olduğu askeri yetenekler, geniş hava, kara ve deniz unsurlarıyla NATO’nun en güçlü müttefiklerinden biri olarak öne çıkıyor.
TÜRKİYE’NİN NATO ÜYELİĞİ
Washington’da 1949 yılında kurulan NATO’ya, Türkiye 18 Şubat 1952’de dönemin Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın katılım belgelerini imzalamasıyla resmen üye oldu. Böylece Türkiye, NATO’nun 12 kurucu üyesi ABD, İngiltere, Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç ve Portekiz’in ardından, Yunanistan ile birlikte İttifak’a katılan ilk ülkelerden biri oldu.
Türkiye’nin NATO’ya dahil olması, özellikle güney kanatta İttifak’a önemli bir askeri derinlik kazandırdı. NATO, Türkiye sayesinde güçlü bir müttefik edinirken, Türkiye de kolektif savunma anlayışı içinde güvenliğini daha sağlam temellere oturttu.
TÜRKİYE’NİN NATO’YA KATKILARI
Aradan geçen 73 yıl boyunca Türkiye, stratejik konumunun getirdiği avantajlarla NATO’nun güvenlik politikalarına yön veren ülkelerden biri haline geldi. Bölgesel tehditlere karşı bir güvenlik kalkanı işlevi gören Türkiye, NATO’nun terörle mücadelede de en önemli müttefiklerinden biri olarak öne çıkıyor.
Ankara, NATO’nun terörizmi öncelikli tehdit olarak tanımladığı çerçevede DEAŞ, El-Kaide, PKK/YPG ve FETÖ gibi örgütlerle mücadelesini kararlılıkla sürdürüyor. Türkiye, NATO’nun Kosova’daki barışı koruma gücü KFOR’a en fazla destek veren ülkelerden biri olarak, 2023-2024 döneminde bir yıl süreyle KFOR Komutanlığı görevini üstlendi ve halen komutan yardımcılığı görevini yürütüyor.
Ayrıca, Türkiye, Kosova’da güvenliğin sağlanmasına yönelik NATO İhtiyat Taburu görevini en fazla devralan ülkelerden biri olarak bölgede istikrarın korunmasına önemli katkılar sunuyor. Irak Güvenlik Kuvvetleri’ne danışmanlık ve eğitim sağlamak amacıyla 2018’de başlatılan NATO Irak Misyonu’na da en fazla personel desteği veren ülkeler arasında yer alıyor.
TÜRKİYE’NİN NATO TATBİKATLARINDAKİ ROLÜ
Türkiye, NATO’nun hava ve deniz operasyonlarına aktif şekilde katılım sağlayarak, İttifak’ın caydırıcılık ve savunma kabiliyetini güçlendiriyor. NATO Daimi Deniz Görev Grubu-2 ve NATO Daimi Mayın Karşı Tedbirleri Deniz Görev Grubu-2’nin komutasını üstlenen Türkiye, müttefiklerle birlikte askeri tatbikatlara da yoğun katılım göstererek, ortak harekat kabiliyetini artırıyor.
Savunma kapasitesinin güçlendirilmesi ve NATO ortaklık ülkelerine sağlanan destek kapsamında Türkiye, finansal ve personel katkılarıyla öne çıkıyor. 2024 yılı tahmini savunma harcamalarının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı yüzde 2,09 seviyesine ulaşarak, NATO’nun belirlediği hedefi tutturan 23 ülkeden biri oldu.
Türkiye, NATO’nun ortak fonlarına da önemli katkılar sunuyor. NATO’nun askeri bütçesine yüzde 4,59 pay ayırarak en fazla katkı sağlayan sekizinci ülke konumunda bulunuyor. NATO komuta yapısındaki kadrolara sağladığı personel katkısı açısından ise yedinci sırada yer alıyor.
TÜRKİYE’NİN NATO KARARGAHLARINA EV SAHİPLİĞİ
Türkiye, NATO’nun kritik karargahlarından bazılarına da ev sahipliği yaparak, İttifak’ın bölgesel operasyonel kapasitesini güçlendiriyor. İzmir’de bulunan NATO Müttefik Kara Komutanlığı (LANDCOM) ve İstanbul’daki NATO Hızlı Konuşlandırılabilir Kolordusu-Türkiye (NRDC-TÜR), Türkiye’nin NATO içindeki kilit rolünü pekiştiriyor.
Ayrıca, Türkiye, NATO üyeleri ve ortaklık ülkelerine yönelik eğitim faaliyetlerinde de önemli bir merkez konumunda. Ankara’da NATO Terörle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi ve Barış İçin Ortaklık Eğitim Merkezi, İstanbul’da ise NATO Deniz Güvenliği Mükemmeliyet Merkezi gibi kurumlarla, NATO’nun eğitim ve savunma iş birliğine kritik destek sağlıyor.
Türkiye, hem coğrafi konumu hem de askeri kabiliyetleriyle NATO içinde benzersiz bir konuma sahip olmaya devam ederken, küresel ve bölgesel güvenliğin korunmasında üstlendiği stratejik rolü her geçen yıl daha da güçlendiriyor.
Yavuz Yıldırım
Haber Müdürü
Kaynak: www.ensonhaber.com
