Denizler Uzaydan Neden Mavi Değil de Siyaha Yakın Görünüyor?

Normalde uçsuz bucaksız denizlerimizi mavi olarak tanımlıyoruz ki o da tam mavi değil ama konumuz şimdi uzaydan bakınca neden okyanusların büyük kısmının koyu lacivert ya da siyah göründüğü.

Bu sorunun cevabının altında aslında ışığın nasıl yayıldığı, atmosferin nasıl çalıştığı var.

Bakalım uzayda işler nasıl değişiyor?

Öncelikle denizlerin mavi görünme nedeninden başlayalım.

Güneş’ten gelen ışık aslında beyaz ancak beyaz ışık, farklı dalga boylarındaki renklerden oluşuyor. Bunlar da kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, çivit mavisi ve mor.

Su ise güneş ışığını emiyor ve yansıtıyor ancak buradaki kritik nokta, her rengin su tarafından farklı şekilde emilip yansıtılması. Su molekülleri, özellikle uzun dalga boyuna sahip renkleri (kırmızı, turuncu ve sarı) daha kolay emiyor.

Kısa dalga boyuna sahip mavi ışık ise su tarafından daha az emiliyor ve çok daha fazla yansıtılıyor. İşte bu nedenle biz, suyu mavi olarak görüyoruz.

Bunun yanı sıra atmosferin de etkisi var. Güneş ışığı havada dağıldığı için gökyüzü mavi görünüyor. Açık ve güneşli bir günde, gökyüzündeki mavi, suya yansıyor ve denizlerin mavi görünmesini sağlıyor. Ancak gökyüzü gri veya kırmızımsı olduğunda denizler de farklı tonlara bürünebiliyor.

Şimdi de uzayı inceleyelim.

Devasa boşluk olan uzayda atmosfer yok, bunu biliyoruz. Aslında atmosfer, Dünya’da ışığın kırılmasını, yansımasını ve saçılmasını sağlıyor ama uzayda ışığı yansıtacak, dağıtacak ya da saçacak bir ortam bulunmuyor.

Güneş ışığı, doğrudan hareket ediyor ve bir yüzeye çarptığında görünür hâle geliyor. Eğer bir ortam ışığı yansıtmazsa gözlerimize de hiçbir ışık ulaşmıyor ve bu bölge tamamen siyah olarak algılanıyor. Buna en iyi örneği Ay’dan verebiliriz. Atmosfer olmadığından gökyüzü her zaman siyah görünüyor.

Gelelim asıl konumuza. Uzaydan bakınca denizleri neden siyah görüyoruz?

Su ışığı çok iyi emen bir madde olduğu için özellikle derin denizlerde ışık hızla kayboluyor. Deniz yüzeyine gelen ışık, kısa dalga boylu mavi ışığı yansıtsa bile büyük bir kısmı su tarafından emiliyor. Yoğun su kütleleri de yüzeye gelen ışığın büyük bölümünü absorbe ettiğinden uzaydan bakılınca karanlık görünüm oluşuyor.

Biz baktığımızda az önce de dediğimiz gibi havadaki ışığın etkisiyle denizleri parlak mavi görüyoruz ancak uzayda atmosfer etkisi kalkıyor ve denizlerin gerçek emilimi daha belirgin hâle geliyor.

Gördüğünüz gibi Dünya’ya ve çevremize dair bakış açımız, bulunduğumuz konuma göre büyük değişiklikler gösterebiliyor. Bu yüzden de uzaya çıkınca gördüğümüz şeyler alışık olduğumuz manzaralardan çok farklı olabiliyor.