Şekerli Yiyecekler Neden Dişlerimizi Ağrıtıyor?

Çoğumuzun bayılarak yediği tatlıyı büyük bir heyecanla ısırdığınızda, aniden duyduğunuz keskin acı, tatlıyı değil de dişlerinizi kötü bir şekilde “yemiş” gibi hissettirebiliyor. Bu ağrılar, çoğu zaman çürüklerden dolayı böyle hissettiriyor gibi görünse de aslında tek sebep bu değil.

Diş yapısındaki katmanlar, bu ağrının nedenini anlamak için bizlere ipuçları sunabiliyor. Dolayısıyla diş yapımıza bakmak, bu anlamda önemli olabilir.

Peki neden tatlı bir şeyler yediğimizde dişimizde bu dayanılmaz ağrı oluyor?

Dişin yapısı, üç ana katmandan oluşuyor.

En dıştaki sert mine, ortadaki daha yumuşak dentin ve en içteki, sinir ve kan damarlarını barındıran pulpa. Diş minesinin görevi, dişi dışarıdan gelecek darbelere ve asidik etkilerden korumak. Ancak zaman içinde burası aşınabilir; özellikle diş sıkma, çürükler ya da travmalar minenin zayıflamasına neden olabilir.

Mine aşındığında ise altındaki dentin katmanı açığa çıkıyor. Dentin, minenin aksine gözenekli bir yapıya sahip olduğu için dışarıdan gelen etkiler, doğrudan dişin sinirlerine kadar ulaşabiliyor.

Dentini, dişi koruyan bir tür bariyer gibi de düşünebiliriz.

Dentinin içinde “tübüller” adı verilen mikroskobik kanallar bulunuyor. Bu tübüller, dişin iç kısmındaki sinirlerle bağlantılı. Tatlı bir şeyler yediğinizde, bu yiyeceklerin yüksek şeker oranı, dentindeki tübüllerle etkileşime giriyor ve burada bir çeşit “ozmoz” olayı meydana geliyor.

Ozmoz ise yüksek yoğunluktaki bir çözeltinin, düşük yoğunluktaki çözeltiye doğru hareket etmesiyle gerçekleşiyor. Yani şekerli yiyecekler, tübüllerdeki sıvının dişin iç kısmına doğru akmasına neden oluyor. Bu hareket, dişin içindeki sinirleri uyarıyor ve doğal olarak o dayanılmaz acı hissediliyor.

Yalnızca şekerli yiyecekler değil, soğuk ve sıcak yiyecek ve içecekler de aynı etkiyi yaratabiliyor.

Sıcak bir şeyler tükettiğimiz zaman, tübüllerdeki sıvı genleşiyor, soğuk yiyeceklerse sıvıyı büzüştürüyor. Her iki durumda da bu ani hacim değişimleri, dişin sinir uçlarını uyarıyor ve o ağrıya sebep oluyor.

Tüm bunların yanında, şekerli yiyecekleri her yediğinizde duyduğunuz bir ağrı varsa, diş özünde zaten bir iltihaplanma veya hassasiyet olabilir. Bu da derin bir diş problemi oluğunun bir göstergesi. Dolayısıyla bir diş hekimine başvurmanız, sizin için daha etkili bir sonuç verecek, büyük problemlerin önüne geçmenizi engelleyecektir.